SDG 1 ລຶບລ້າງຄວາມທຸກຍາກ

ເປົ້າໝາຍການພັດທະນາແບບຍືນຍົງທີ 1 (SDG 1) – ‘ລຶບລ້າງຄວາມທຸກຍາກ’ ແມ່ນແນໃສ່ການລຶບລ້າງຄວາມທຸກຍາກທຸກຮູບແບບໃນທົ່ວໂລກ. ເປົ້າໝາຍດັ່ງກ່າວຍັງແນໃສ່ຮັບປະກັນການຄຸ້ມຄອງທາງສັງຄົມ, ເພີ່ມທະວີການເຂົ້າເຖິງການບໍລິການຂັ້ນພື້ນຖານ ແລະ ສົ່ງເສີມຄວາມສາມາດຮອງຮັບຕໍ່ໄພພິບັດຈາກການປ່ຽນແປງຂອງສະພາບອາກາດ, ການປ່ຽນແປງທາງສັງຄົມ ແລະ ສິ່ງແວດລ້ອມສຳລັບຜູ້ທຸກຍາກ ແລະ ອ່ອນແອ.¹ SDG 1 ລວມມີ 7 ເປົ້າໝາຍ, ແລະ 12 ຕົວຊີ້ວັດ. ເປົ້າໝາຍ 1.1-1.5 ລວມມີການລຶບລ້າງຄວາມທຸກຍາກ, ການຄຸ້ມຄອງທາງສັງຄົມ, ການເຂົ້າເຖິງການບໍລິການ, ແລະ ຄວາມສາມາດຮອງຮັບຕໍ່ໄພພິບັດ, ແລະ ເປົ້າໝາຍ 1.A-1.B ແມ່ນການລະດົມຊັບພະຍາກອນ ແລະ ປະຕິຮູບໂຄງສ້າງທາງນະໂຍບາຍສຳລັບພາລະກິດການລຶບລ້າງຄວາມທຸກຍາກ.²

ໂຮງຮຽນປະຖົມໃນ ສປປ ລາວ, ຄາບເຂົ້າທ່ຽງສາມັກຄີ. ຮູບຖ່າຍໂດຍ: GPE/Stephan Bachenheimer, 17 ມັງກອນ 2015. ລິຂະສິດ: CC BY-NC-ND 2.0. 

ຈາກເປົ້າໝາຍການພັດທະນາແຫ່ງສະຫະສະວັດສູ່ SDG 1

ເປົ້າໝາຍການພັດທະນາແຫ່ງສະຫະສະວັດ (MDGs) ແມ່ນເປົ້າໝາຍການພັດທະນາໂລກເຊິ່ງມີການຮັບຮອງເອົາໃນປີ 2000, ແລະ ມີຄາດໝາຍສູ້ຊົນໃຫ້ສຳເລັດໃນປີ 2015 ເພື່ອເປັນແນວທາງການພັດທະນາສຳລັບລັດຖະບານ ແລະ ບັນດາຄູ່ຮ່ວມພັດທະນາ. MDGs ລວມມີ 8 ເປົ້າໝາຍການປະຕິບັດ ເຊິ່ງມີຈຸດປະສົງແນໃສ່ລຶບລ້າງຄວາມທຸກຍາກ ແລະ ຍົກລະດັບມາດຕະຖານການດຳລົງຊີວິດໃນທົ່ວໂລກ. MDGs ແນໃສ່ການພັດທະນາວຽກງານການສຶກສາ, ຄວາມສະເໝີພາບທາງເພດ, ສຸຂະພາບ, ​ສິ່ງແວດລ້ອມ ແລະ ການຮ່ວມມືສາກົນ. ກ່ອນສິ້ນສຸດວາລະໃນການຈັດປະຕິບັດ MDGs ໃນປີ 2015, ເປົ້າໝາຍການພັດທະນາແບບຍືນຍົງ (SDGs) ໄດ້ຮັບການສ້າງຕັ້ງຂຶ້ນເພື່ອສານຕໍ່ຜົນສຳເລັດ ແລະ ສິ່ງທ້າທາຍໃນການປະຕິບັດ MDGs. ໂດຍການເສີມຂະຫຍາຍ MDGs ທີ່ສ່ວນໃຫຍ່ແມ່ນເນັ້ນໃສ່ການພັດທະນາທາງສັງຄົມ, SDGs ໄດ້ລວມເອົາທຸກໆຂົງເຂດການພັດທະນາແບບຍືນຍົງ ບໍ່ວ່າຈະເປັນດ້ານເສດຖະກິດ, ສັງຄົມ ແລະ ສິ່ງແວດລ້ອມ. SDGs ແມ່ນເປົ້າໝາຍການພັດທະນາລວມລະດັບໂລກ ທີ່ສາມາດນຳໃຊ້ໃນທຸກໆປະເທດໂດຍບໍ່ຈຳແນກລະດັບການພັດທະນາຂອງແຕ່ລະປະເທດ ເພື່ອກ້າວໄປສູ່ການພັດທະນາແບບຍືນຍົງຢ່າງແທ້ຈິງ.³

SDG 1 ແມ່ນກ່ຽວເນື່ອງກັບເປົ້າໝາຍ MDG 1, ‘ລຶບລ້າງຄວາມທຸກຍາກ ແລະ ຄວາມອຶດຫິວ’, ໂດຍສະເພາະແມ່ນເປົ້າໝາຍທີ 1.A – ຫຼຸດຜ່ອນອັດຕາສ່ວນຂອງຜູ້ມີລາຍໄດ້ຕ່ຳກວ່າມາດຕະຖານຄວາມທຸກຍາກໃຫ້ໄດ້ເຄິ່ງໜຶ່ງ ໃນລະຫວ່າງປີ 1990 ຫາປີ 2015. ກ່ຽວກັບເປົ້າໝາຍ MDG 1A, ສປປ ລາວ ສາມາດບັນລຸເປົ້າໝາຍໃນການຫຼຸດຜ່ອນອັດຕາຄົນທຸກຍາກຈາກ 46% ໃນປີ 1992/93 ມາເປັນ 23% ໃນປີ 2012/13. ສະຫວັດດີການຄອບຄົວໃນດ້ານກຳມະສິດຊັບສິນ, ສະພາບທີ່ຢູ່ອາໄສ ແລະ ການເຂົ້າເຖິງການບໍລິການຂັ້ນພື້ນຖານໄດ້ຮັບການປັບປຸງໃຫ້ດີຂຶ້ນເປັນລຳດັບ. ອັດຕາຄວາມທຸກຍາກໃນບັນດາກຸ່ມຜູ້ທຸກຍາກໂດຍສະເລ່ຍແມ່ນຫຼຸດລົງໃນທົ່ວປະເທດ, ພ້ອມທັງຊ່ອງຫວ່າງ ແລະ ລະດັບຄວາມຮ້າຍແຮງຂອງຄວາມທຸກຍາກກໍມີທ່າອ່ຽງທີ່ຫຼຸດລົງ.⁴

ຄຽງຄູ່ກັບຜົນສຳເລັດດັ່ງກ່າວ, ຄວາມທຸກຍາກໃນລາວຍັງຄົງມີລັກສະນະຫຼຸດໂຕນລະຫວ່າງບັນດາທ້ອງຖິ່ນ ແລະ ກຸ່ມຄົນ. ອັດຕາຄວາມທຸກຍາກຕໍ່ຫົວຄົນໃນຊົນນະບົດສູງກວ່າໃນຕົວເມືອງ 2.9 ເທົ່າ. ປະຊາຊົນທີ່ອາໄສຢູ່ເຂດພູ ໂດຍສະເລ່ຍແມ່ນທຸກຈົນກວ່າຢູ່ໃນເຂດທົ່ງພຽງ. ໃນລະຫວ່າງປີ 2002/03 ແລະ 2012/13, ໃນຈຳນວນ 17 ແຂວງໃນທົ່ວປະເທດລາວ, ອັດຕາຄວາມທຸກຍາກແມ່ນຫຼຸດລົງໃນທຸກແຂວງ, ຍົກເວັ້ນແຂວງບໍ່ແກ້ວ, ຈຳປາສັກ ແລະ ສາລະວັນທີ່ມີອັດຕາຄວາມທຸກຍາກເພີ່ມຂຶ້ນ. ຄວາມທຸກຍາກຍັງມີຄວາມແຕກຕ່າງໃນລະຫວ່າງກຸ່ມຊົນເຜົ່າຕ່າງໆ. ຄວາມທຸກຍາກໃນກຸ່ມຊົນເຜົ່າລາວ-ໄຕ ແລະ ຈີນ-ທິເບດມີທ່າອ່ຽງຫຼຸດລົງ, ແຕ່ວ່າໃນກຸ່ມຊົນເຜົ່າໃນຕະກຸນມອນ-ຂະແມ ແລະ ມົ້ງ-ອິວມ້ຽນແມ່ນຍັງຄົງມີສູງກວ່າ. ນອນນີ້ ອັດຕາຄວາມແຕກຕ່າງດ້ານການບໍລິໂພກລະຫວ່າງຜູ້ຮັ່ງມີ ລແະ ຜູ້ທຸກຍັງຄົງເພີ່ມຂຶ້ນໃນຊ່ວງປີ 1992/93 ເຖິງປີ 2012/13. ອັດຕາການບໍລິໂພກຂອງກຸ່ມຄົນທີ່ຮັ່ງມີທີ່ສຸດ ສູງກວ່າກຸ່ມຄົນທີ່ທຸກທີ່ສຸດເຖິງ 6.4 ເທື່ອໃນປີ 2012/13.⁵

ນອກຈາກນັ້ນ ພົນລະເມືອງສ່ວນໃຫຍ່ ໂດຍສະເພາະແມ່ນຊາວກະສິກອນ ທີ່ດຳລົງຊີວິດຢູ່ໃກ້ເສັ້ນມາດຖານຄວາມທຸກຍາກ ແມ່ນມີຄວາມສ່ຽງທີ່ຈະກັບໄປສູ່ຄວາມທຸກຍາກ ຍ້ອນໄພຈາກການປ່ຽນແປງຂອງສະພາບອາກາດ ແລະ ໄພພິບັດອື່ນໆ.⁶

ແຜນທີ່ໂດຍ: ODL.  ແຫຼ່ງຂໍ້ມູນ: 1, 2, 3.   ຊັ້ນ layer ແຜນທີ່: 1.  Scripts ພັດທະນາມາຈາກ 1, 2, 3. ລິຂະສິດ: CC BY-SA 4.0.

ເພື່ອຈັດການກັບສິ່ງທ້າທາຍເຫຼົ່ານີ້ ກໍຄືເພື່ອຈຸດປະສົງລຶບລ້າງຄວາມທຸກຍາກອອກຈາກສັງຄົມ, ລັດຖະບານ ສປປ ລາວ ໄດ້ທຳການຫັນ SDG 1  ເຂົ້າສູ່ແຜນນະໂຍບາຍໃນການປະຕິບັດພາຍໃນປະເທດ ເຊິ່ງສາມາດສັງລວມໃນ 4 ຂົງເຂດເປົ້າໝາຍຫຼັກຄື: (i) ຍົກລະດັບການເຂົ້າເຖິງຊັບພະຍາກອນ, ການບໍລິການ ແລະ ຕະຫຼາດສຳລັບຄົນທຸກຍາກ (ເປົ້າໝາຍທີ 1.1, 1.2 & 1.4); (ii) ຫຼຸດຜ່ອນຄວາມບໍ່ສະເໝີພາບຜ່ານການແຊກແຊງສະເພາະກຸ່ມເປົ້າໝາຍ, ນະໂຍບາຍ ແລະ ລະບຽບກົດໝາຍ (ເປົ້າໝາຍທີ 1.1 & 1.2); (iii) ຂະຫຍາຍການຄຸ້ມຄອງໃຫ້ຄອບຄຸມຜູ້ທຸກຍາກໂດຍນຳໃຊ້ລະບົບ ແລະ ມາດຕະການການຄຸ້ມຄອງທາງສັງຄົມ (ເປົ້າໝາຍ 1.3); ແລະ (iv) ເພີ່ມທະວີຄວາມສາມາດໃນການຮອງຮັບຕໍ່ໄພພິບັດສຳລັບກຸ່ມຜູ້ທີ່ມີຄວາມສ່ຽງ ແລະ ຫຼຸດຜ່ອນຄວາມອ່ອນແອຕໍ່ໄພຈາກການປ່ຽນແປງຂອງສະພາບອາກາດ ແລະ ໄພພິບັດອື່ນໆ (ເປົ້າໝາຍ 1.5).⁷

ການຫັນ SDG 1 ເຂົ້າສູແຜນນະໂຍບາຍໃນລາວ

ການຫັນ SDGs ເຂົ້າສູ່ແຜນນະໂຍບາຍພາຍໃນປະເທດ ແມ່ນປະຕິບັດໂດຍການລວມເປົ້າໝາຍດັ່ງກ່າວເຂົ້າໃນແຜນພັດທະນາເສດຖະກິດສັງຄົມແຫ່ງຊາດ (NSEDP), ເຊິ່ງມີການປັບບັນດາເປົ້າໝາຍ ແລະ ຕົວຊີ້ວັດໃນໂຄງສ້າງການຕິດຕາມ ແລະ ປະເມີນຜົນຂອງ NSEDP ເຂົ້າກັບເປົ້າໝາຍ ແລະ ຕົວຊີ້ວັດຂອງ SDGs ເພື່ອສະໜັບສະໜູນການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດຂອງທັງສອງຢ່າງ.⁸ ສຳລັບເປົ້າໝາຍ SDG 1, ເນື່ອງຈາກລັດຖະບານຈັດບູລິມະສິດວຽກງານຫຼຸດຜ່ອນຄວາມທຸກຍາກເຂົ້າໃນວາລະແຫ່ງຊາດ ຄື ວິໄສທັດ ປີ 2030 ແລະ ແຜນຍຸດທະສາດການພັດທະນາເສດຖະກິດສັງຄົມສິບປີ (2016-2025),⁹ ຕົວຊີ້ວັດຂອງເປົ້າໝາຍນີ້ແມ່ນໄດ້ລວມເຂົ້າໃນເປົ້າໝາຍລວມຂອງແຜນພັດທະນາເສດຖະກິດ-ສັງຄົມແຫ່ງຊາດ ຄັ້ງທີ 8 2016-2020, ໂດຍສະເພາະແມ່ນເປົ້າໝາຍທີ 2, ຄາດໝາຍສູ້ຊົນທີ 1 – ຍົກລະດັບມາດຖານການດຳລົງຊີວິດຜ່ານການຫຼຸດຜ່ອນຄວາມທຸກຍາກ ແລະ ຄາດໝາຍສູ້ຊົນທີ 5 – ເພີ່ມທະວີການຄຸ້ມຄອງທາງສັງຄົມ/ສະຫວັດດີການສັງຄົມ.¹⁰

ໂດຍສະເພາະແລ້ວ ການຫັນ SDG 1 ເຂົ້າສູ່ແຜນນະໂຍບາຍພາຍໃນ ແມ່ນມີຄວາມສຳຄັນສຳລັບ ສປປ ລາວ ໃນການຫຼຸດພົ້ນອອກຈາກສະຖານະປະເທດດ້ອຍພັດທະນາທີ່ສຸດ (LDC). ອີງຕາມຂໍ້ມູນຫຼ້າສຸດຂອງອົງການສະຫະປະຊາຊາດ, ສປປ ລາວ ສາມາດຫຼຸດພົ້ນຈາກສະຖານະ LDC ໃນປີ 2024, ພາຍໃຕເງື່ອນໄຂທີ່ວ່າ ປະເທດລາວສາມາດຂ້າມຜ່ານສິ່ງທ້າທາຍທີ່ສຳຄັນໃນປະຈຸບັນ ໃນດ້ານຄວາມບໍ່ສະເໝີພາບ (SDG 1 ເປົ້າໝາຍ 1.1 – 1.4) ແລະ ຄວາມອ່ອນໄຫວຕໍ່ໄພພິບັດ (SDG1 ເປົ້າໝາຍ 1.5).¹¹

ການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ SDG 1 ໃນລາວ

SDG 1 ໄດ້ມີການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດຮ່ວມກັບ NSEDP ໃນລະດັບນະໂຍບາຍ, ຂະແໜງການ ແລະ ໂຄງການຕ່າງໆເຊັ່ນ:

• ສະພາການຄ້າ ແລະ ອຸດສາຫະກຳແຫ່ງຊາດລາວໄດ້ສ້າງສູນພັດທະນາ ແລະ ສົ່ງເສີມຜະລິດຕະພັນຍີ້ຫໍ້ລາວ ເພື່ອຊ່ວຍໃຫ້ຜູ້ຜະລິດທ້ອງຖິ່ນສາມາດສ້າງກຳໄລເພີ່ມຂຶ້ນຈາກຜະລິດຕະພັນຂອງຕົນ ໂດຍກຳນົດຜະລິດຕະພັນທີ່ມີທ່າອ່ຽງສ້າງລາຍໄດ້ເພື່ອສົ່ງອອກສູ່ຕະຫຼາດສາກົນ.¹²
• ໂຄງການຂະແໜງການຂົວທາງລາວ 2 (LRSP2) ແມ່ນໂຄງການພັດທະນາພື້ນຖານໂຄງລ່າງໃນແຂວງພາກເໜືອ ແລະ ພາກກາງ ເຊິ່ງແນໃສ່ເຊື່ອມຕໍ່ພື້ນທີ່ໃນຊົນນະບົດ, ໃນຂະນະດຽວກັນກໍມີການພິຈາລະນາຄວາມສາມາດໃນການຮອງຮັບຕໍ່ການປ່ຽນແປງຂອງສະພາບອາກາດ ແລະ ຄຳນຶງເຖິງຜົນປະໂຫຍດຂອງພື້ນທີ່ຫ່າງໄກສອກຫຼີກ ແລະ ປະຊາຊົນບັນດາຊົນເຜົ່າ.¹³
• ລັດຖະບານໄດ້ສ້າງແນວທາງທີ່ມີຊື່ວ່າ “ແນວທາງການປຶກສາຫາລືກ່ຽວກັບຊົນເຜົ່າ” ເພື່ອສົ່ງເສີມການມີສ່ວນຮ່ວມຂອງຊົນເຜົ່າ, ໂດຍສະເພາະກຸ່ມຜູ້ດ້ອຍໂອກາດ, ໃນທຸກໆໂຄງການພັດທະນາທີ່ກ່ຽວຂ້ອງ ເພື່ອຮັບປະກັນຜົນປະໂຫຍດ ແລະ ໃຫ້ຂໍ້ມູນກ່ຽວກັບທ່າອ່ຽງຜົນກະທົບທີ່ອາດເກີດຂຶ້ນຕໍ່ຊຸມຊົນ ແລະ ຊີວິດການເປັນຢູ່ຂອງເຂົາເຈົ້າ.¹⁴
• ທະນາຄານແຫ່ງ ສປປ ລາວ ໄດ້ສ້າງລະບຽບການ ແລະ ແນວທາງສຳລັບໂຄງການການເງິນຈຸນລິພາກ ພາຍໃຕ້ການສະໜັບສະໜູນຈາກຄູ່ຮ່ວມພັດທະນາຫຼາຍຝ່າຍ ເພື່ອສ້າງການເຂົ້າເຖິງແຫຼ່ງທຶນ ແລະ ການບໍລິການທາງການເງິນສຳລັບຊຸມຊົນໃນຊົນນະບົດ ແລະ ຜູ້ທຸກຍາກ, ປະກອບສ່ວນໃນການຫຼຸດຜ່ອນຄວາມທຸກຍາກໂດຍລວມ.¹⁵

SDG 1 ໃນ ສປປ ລາວ: ລຶບລ້າງຄວາມທຸກຍາກ. ແຜນພາບໂດຍ: ອົງການສະປະຊາຊາດປະຈຳ ສປປ ລາວ.

ປະຈຸບັນ ບັນຫາການຄຸ້ມຄອງທາງສັງຄົມສຳລັບຄົນທຸກຍາກ ແລະ ອ່ອນແອ ແລະ ບັນຫາຊ່ອງຫວ່າງດ້ານຄວາມທຸກຍາກແມ່ນຂົງເຂດບັນຫາທີ່ຍັງຄົງຄ້າງທີ່ສຸດໃນການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດໃນລາວ ທັງຍັງຂາດລະບົບການຕິດຕາມທີ່ເໝາະສົມ.¹⁶ ເພື່ອແກ້ໄຂບັນຫາດັ່ງກ່າວ, ລັດຖະບານ ສປປ ລາວໄດ້ວາງຍຸດທະສາດເພື່ອກ້າວໄປສູ່ການບັນລຸເປົ້າໝາຍ SDG 1 ດັ່ງລຸ່ມນີ້:¹⁷

• ວາງເປົ້າໝາຍເນັ້ນໃສ່ກຸ່ມຄົນທຸກຍາກໃນການວາງແຜນ, ຂຶ້ນງົບປະມານ ແລະ ດຳເນີນໂຄງການ: ເຊິ່ງກ່ຽວຂ້ອງກັບການນຳໃຊ້ວິທີການແບບຈ້ອມ ແລະ ປະສານສົບທົບ ໂດຍເນັ້ນໃສ່ກຸ່ມຄົນທຸກຍາກໃນຊົນນະບົດ ແລະ ໃນຕົວເມືອງ
• ວາງບູລິມະສິດການແຊກແຊງຕາມຫຼັກຖານຕົວຈິງ: ເຊິ່ງເນັ້ນໃສ່ການປັບປຸງຊີວິດການເປັນຢູ່ໃນພື້ນທີ່ຫຼັກແຫຼ່ງທີ່ພົບຫຼັກຖານສະແດງຄວາມທຸກຍາກ ເຊັ່ນ ການເຂົ້າເຖິງການບໍລິການ, ການສຶກສາ, ການມີວຽກເຮັດງານທຳ/ການດຳລົງຊີວິດ ແລະ ລາຄາສິນຄ້າກະເສດ.
• ສ້າງຄວາມເຂັ້ມແຂງໃຫ້ແກ່ລະບົບການຄຸ້ມຄອງທາງສັງຄົມເພື່ອຄອບຄຸມກຸ່ມຜູ້ດ້ອຍໂອກາດ: ໂດຍການປັບປຸງຂອບເຂດການຄອບຄຸມ ແລະ ຮັບປະກັນການເຂົ້າເຖິງແຜນການຄຸ້ມຄອນທາງສັງຄົມ ແລະ ການຄຸ້ມຄອງສຸຂະພາບ ໂດຍສະເພາະສຳລັບຜູ້ທຸກຍາກ ແລະ ອ່ອນແອ.
• ເພີ່ມຄວາມພະຍາຍາມໃນການດຶງດູດແຫຼ່ງທຶນພາຍໃນຜ່ານການຮ່ວມມືລັດ-ເອກະຊົນ: ໂດຍການສ້າງການມີສ່ວນຮ່ວມ ແລະ ສົ່ງເສີມການລະດົມທຶນຮອນຈາກຂະແໜງເອກະຊົນເຂົ້າໃນການພັດທະນາທ້ອງຖິ່ນ.

ການຕິດຕາມການປະຕິບັດ SDG 1 ໃນລາວ

ສປປ ລາວນຳໃຊ້ສອງລະບົບໃນການວັດແທກລະດັບຄວາມທຸກຍາກ (ເປົ້າໝາຍ 1.1, 1.2 & 1.4). ໜຶ່ງແມ່ນການນຳໃຊ້ຂໍ້ມູນຈາກການສຳຫຼວດການບໍລິໂພກ ແລະ ການໃຊ້ຈ່າຍທົ່ວປະເທດ (LECS), ເຊິ່ງເປັນການສຳຫຼວດການໃຊ້ຈາຍ ແລະ ການບໍລິໂພກໃນລະດັບຄົວເຮືອນໃນຮອບຫ້າປີ ຂອງສູນສະຖິຕິແຫ່ງຊາດ, ໂດຍອີງໃສ່ຕົວຊີ້ວັດຄວາມທຸກຍາກສາກົນ. ສອງແມ່ນການນຳໃຊ້ຂໍ້ມູນການຄຸ້ມຄອງກ່ຽວກັບລາຍຮັບຂອງຄົວເຮືອນ ແລະ ການເຂົ້າເຖິງການບໍລິການຂັ້ນພື້ນຖານ (ນ້ຳສະອາດ, ການບໍລິການດ້ານສາທາລະນະສຸກ ແລະ ໂຮງຮຽນ) ທີ່ເກັບກຳເປັນລາຍປີ ໂດຍຄະນະກຳມະການແຫ່ງຊາດເພື່ອການພັດທະນາຊົນນະບົດ ແລະ ລຶບລ້າງຄວາມທຸກຍາກ (NCRDPE). ສ່ວນ SDG 1 ເປົ້າໝາຍ 1.4 ກ່ຽວກັບການເຂົ້າເຖິງການບໍລິການຂັ້ນພື້ນຖານ ແລະ ຊັບພະຍາກອນທາງດ້ານເສດຖະກິດ ອາດຕິດຕາມໄດ້ຈາກຕົວຊີ້ວັດທີ່ກ່ຽວຂ້ອງ ເຊັ່ນ ຕົວຊີ້ວັດຂອງ SDG 3 ກ່ຽວກັບສຸຂະພາບ, SDG 4 ກ່ຽວກັບການສຶກສາ, SDG 6 ກ່ຽວກັບນ້ຳສະອາດ ແລະ ສຸຂາພິບານ, SDG 7 ກ່ຽວກັບການເຂົ້າເຖິງໄຟຟ້າ, ແລະ SDG 8 ກ່ຽວກັບການເຂົ້າເຖິງການບໍລິການ ແລະ ສະຖາບັນການເງິນ. ໃນຂະນະດຽວກັນ ຂໍ້ມູນກ່ຽວກັບການນຳໃຊ້ທີ່ດິນອາດໄດ້ມາຈາກກະຊວງຊັບພະຍາກອນທຳມະຊາດ ແລະ ສິ່ງແວດລ້ອມ (MoNRE).^{18 19}

ອີກດ້ານໜຶ່ງ ການຕິດຕາມເປົ້າໝາຍທີ 1.3 ກ່ຽວກັບການຄຸ້ມຄອງທາງສັງຄົມ ແລະ ເປົ້າໝາຍທີ 1.5 ກ່ຽວກັບຄວາມສາມາດຮອງຮັບໄພພິບັດຂອງຜູ້ທຸກຍາກ ແລະ ອ່ອນແອ ຍັງຄົງປະສົບຄວາມຫຍຸ້ງຍາກ.  ການຄຸ້ມຄອງທາງສັງຄົມຍັງຄົງຮຽກຮ້ອງໃຫ້ມີການປັບປຸງ, ທັງໃນແງ່ຂອງການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ ແລະ ການຕິດຕາມປະເມີນຜົນ. ຍ້ອນວ່າຄົວເຮືອນສ່ວນໃຫຍ່ແມ່ນປະກອບອາຊີບເປັນແຮງງານນອກລະບົບ ເຊັ່ນ ໃນການກະສິກຳ ເຮັດໃຫ້ເຂົາເຈົ້າບໍ່ໄດ້ຮັບການຄຸ້ມຄອງທາງສັງຄົມໃດໆ ລວມເຖິງການປະກັນສຸຂະພາບ ເຊິ່ງປະຈຸບັນມີແຕ່ສຳລັບແຮງງານໃນລະບົບເທົ່ານັ້ນ. ໃນຂະນະດຽວກັນ, ສຳລັບຕົວຊີ້ວັດກ່ຽວກັບການຮອງຮັບຕໍ່ໄພພິບັດ, ລະບົບການຕິດຕາມທີ່ມີຢູ່ໃນປະຈຸບັນເນັ້ນໃສ່ພຽງແຕ່ການຕິດຕາມຜົນກະທົບຂອງໄພພິບັດ ແລະ ມາດຕະການຫຼຸດຜ່ອນຄວາມສ່ຽງຕໍ່ໄພພິບັດທີ່ມີຢູ່ເທົ່ານັ້ນ. ຍ້ອນວ່າໄພພິບັດແມ່ນຂຶ້ນກັບລັກສະນະສະເພາະຂອງແຕ່ລະປະເທດ ລັດຖະບານຕ້ອງພັດທະນາຍຸດທະສາດສະເພາະສຳລັບການຕິດຕາມວຽກງານດັ່ງກ່າວ.²⁰

ເພື່ອສົ່ງເສີມການຈັດຕັ້ງປະຕິບັດ, ການຕິດຕາມ ແລະ ການທົບທວນ SDGs, ສປປ ລາວ ຍັງໄດ້ສ້າງບົດລາຍງານຄວາມຄືບໜ້າແບບສະໝັກໃຈສະບັບທຳອິດ (VNR) ໃນປີ 2018 ໂດຍການປຶກສາຫາລືລະຫວ່າງບັນດາກະຊວງ, ອົງການຈັດຕັ້ງລັດຖະບານ ແລະ ອຳນາດການປົກຄອງທ້ອງຖິ່ນ, ກໍຄືບັນດາຄູ່ຮ່ວມພັດທະນາ, ອົງການຈັດຕັ້ງສັງຄົມສົງເຄາະ, ແລະ ຂະແໜງການເອກະຊົນ. ບົດລາຍງານດັ່ງກ່າວໄດ້ນຳສະເໜີຜ່ານກອງປະຊຸມການເມືອງລະດັບສູງ (HLPF) 2018, ເຊິ່ງນຳສະເໜີຜົນສຳເລັດ, ສິ່ງທ້າທາຍ ແລະ ແຜນຍຸດທະສາດເພື່ອບັນລຸເປົ້າໝາຍ ແລະ ວາລະການພັດທະນາແບບຍືນຍົງ 2030.²¹

ກ່ຽວກັບໜ້ານີ້

• ເປົ້າໝາຍການພັດທະນາແບບຍືນຍົງ (ລາວ)